Bệnh Ký Sinh Trùng Ngoài Da Ở Lươn: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Phòng Trị Hiệu Quả

Bệnh ký sinh trùng ngoài da ở lươn là một trong những vấn đề phổ biến trong các mô hình nuôi lươn hiện nay, đặc biệt ở hình thức nuôi trong bể xi măng, bể nhựa, hoặc mô hình không bùn. Chúng không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe lươn, mà còn làm tăng tỷ lệ chết rải rác nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Hãy cùng Tân Huy Hoàng Group tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách phòng trị bệnh ký sinh trùng ngoài da trong bài viết dưới đây.

Bệnh Ký Sinh Trùng Ngoài Da Ở Lươn Gồm Những Loại Nào?

Các loại ký sinh trùng gây bệnh ngoài da trên lươn bao gồm:

• Trùng bánh xe (Trichodina spp.): bám trên da và mang, gây kích ứng và tổn thương.
• Trùng quả dưa (Ichthyophthirius spp.): gây nổi đốm trắng nhỏ trên thân lươn.
• Trùng mỏ neo (Lernaea spp.): cắm sâu vào da, gây viêm loét tại vị trí ký sinh.
• Sán da (Gyrodactylus spp.): thường xuất hiện ở mang và da, gây viêm nhiễm và thiếu oxy.
• Giun tròn ngoài da: ký sinh nhiều ở các vùng hở, chui rúc dưới da.

Có thể bạn quan tâm: Bệnh nấm thủy mi trên lươn

Nguyên Nhân Lươn Nhiễm Ký Sinh Trùng Ngoài Da

• Bệnh ký sinh trùng ngoài da ở lươn một phần do chất lượng nước kém, nhiều chất hữu cơ, thức ăn dư thừa.
• Mật độ nuôi quá cao, dễ gây stress và lây nhiễm nhanh.
• Không thay nước định kỳ, không có vi sinh xử lý môi trường.
• Dụng cụ nuôi không được vệ sinh sạch sẽ, gây lây nhiễm chéo.
• Nguồn giống mang mầm bệnh, không kiểm soát từ đầu.

Dấu Hiệu Nhận Biết Bệnh Ký Sinh Trùng Ngoài Da Ở Lươn

• Lươn ngứa ngáy, thường cọ mình vào thành bể, bơi không định hướng.
• Da sẫm màu, tiết nhiều nhớt, có thể xuất hiện đốm trắng nhỏ li ti.
• Mang sưng, thở khó, đôi khi ngoi đầu lên mặt nước.
• Dấu hiệu bệnh ký sinh trùng ngoài da ở lươn: Bỏ ăn, trồi lên rồi lặn xuống bất thường.
• Lươn ốm yếu, giảm tăng trưởng, chết rải rác, đặc biệt vào ban đêm.

Cách Xử Lý Bệnh Ký Sinh Trùng Ngoài Da Ở Lươn

1. Cách ly và xử lý môi trường

• Tách đàn lươn bệnh ra riêng nếu có thể.
• Thay 30–50% nước bể mỗi ngày, đảm bảo sạch sẽ và oxy hóa tốt.
• Bổ sung vi sinh xử lý đáy ao, giúp cải thiện chất lượng nước.

2. Tắm thuốc sát trùng

• Formalin 25–30 ppm: tắm lươn trong 15–30 phút, ngày 1 lần, liên tục 3 ngày.
• Thuốc tím (KMnO₄) 2–4 ppm: dùng để diệt ký sinh và cải tạo môi trường.
• Muối ăn (NaCl) 2–3%: tắm 10–15 phút, giúp diệt ký sinh và kháng khuẩn nhẹ.
• Xanh methylene 2–3 ppm: hỗ trợ diệt trùng bánh xe, trùng quả dưa.

Lưu ý: Luôn thử thuốc với một vài con trước khi áp dụng cho cả đàn. Tránh tắm thuốc vào giờ nắng nóng.

3. Tăng cường sức đề kháng

• Bổ sung vitamin C, men tiêu hóa, khoáng chất trộn vào thức ăn.
• Hạn chế thay đổi thức ăn đột ngột, tránh stress cho lươn.

Cách Phòng Ngừa Bệnh Hiệu Quả

• Chọn con giống khỏe mạnh, không mang ký sinh trùng từ đầu.
• Không nuôi quá dày, mật độ khuyến nghị: 200–300 con/m².
• Sử dụng nước sạch, xử lý nước trước khi thả lươn.
• Thay nước định kỳ, kết hợp bổ sung chế phẩm vi sinh.
• Vệ sinh bể nuôi, giá thể định kỳ, không để tích tụ phân và thức ăn dư thừa.
• Hạn chế bắt lươn nhiều lần, tránh gây trầy xước – cơ hội cho ký sinh trùng bám vào.

Bệnh ký sinh trùng ngoài da ở lươn là vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu người nuôi nắm rõ kỹ thuật và chủ động phòng ngừa. Việc duy trì môi trường nước sạch, cung cấp thức ăn đầy đủ dưỡng chất và theo dõi sát tình trạng đàn lươn hằng ngày là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả nuôi bền vững.