Hiện nay, tổng diện tích nuôi tôm nước lợ tại tỉnh Cà Mau đạt khoảng 278.615 ha. Với điều kiện tự nhiên thuận lợi, Cà Mau phát triển đa dạng các mô hình nuôi tôm như: quảng canh cải tiến, quảng canh kết hợp, tôm – lúa, tôm – rừng, thâm canh và siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao.
Trong đó, mô hình nuôi tôm thâm canh chiếm khoảng 1.600 ha với sự tham gia của 2.303 hộ dân. Năng suất bình quân đạt 5 tấn/ha/năm đối với tôm sú và 8 tấn/ha/năm với tôm thẻ chân trắng. Mô hình siêu thâm canh công nghệ cao hiện phát triển mạnh với diện tích 5.025 ha, quy tụ hơn 5.000 hộ nuôi, cho năng suất trung bình lên đến 20,5 tấn/ha/năm.
Cà Mau hiện đứng thứ hai cả nước, sau Bạc Liêu, về diện tích và sản lượng tôm nước lợ cũng như kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, mô hình nuôi thâm canh và siêu thâm canh tôm thẻ chân trắng đang đối mặt với nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh như EHP, TPD, phân trắng… diễn biến phức tạp và lan rộng tại các vùng nuôi trọng điểm của ĐBSCL.
Tại Cà Mau, các địa phương như Đầm Dơi, Ngọc Hiển, Năm Căn, Phú Tân, Cái Nước… đang ghi nhận mức độ lây lan đáng lo ngại của các loại bệnh này. Nhiều hộ nuôi tôm rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan: tiếp tục thả nuôi trong mùa vụ mới hay tạm dừng để tránh rủi ro? Trong khi chưa kịp đưa ra quyết định, họ phải chứng kiến hàng loạt ao tôm xung quanh bị xả bỏ sớm, thu hoạch non, để trống ao vì thiệt hại do bệnh tật – một áp lực nặng nề đang đè lên vai người nuôi tôm nơi đây.
Sau nhiều đêm trăn trở, đã có lúc anh Quỳnh Quốc Trung – ngụ tại thị trấn Rạch Gốc, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau – định dừng lại. Thế nhưng, kinh tế gia đình bao năm nay gắn bó với ao tôm, giờ nếu không nuôi tôm thì biết lấy gì để sống? Chính từ sự kiên trì và kinh nghiệm nhiều năm gắn bó với nghề, đặc biệt là trong mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao, anh Trung đã quyết định thả nuôi trong vụ nghịch đầy rủi ro – khi dịch bệnh đang lan rộng trong vùng. Và thêm một lần nữa, anh lại gặt hái được thành công.
Gặp anh tại nhà khi vừa hoàn tất vụ thu hoạch, chúng tôi có dịp trò chuyện, lắng nghe những tâm sự từ người nông dân giàu nghị lực này. Mặc dù liên tục thành công qua nhiều vụ nuôi, anh Trung vẫn hết sức khiêm tốn và thận trọng khi chia sẻ: “Nuôi tôm thẻ chân trắng bây giờ ngày càng khó. Muốn nuôi hiệu quả, phải liên tục cập nhật kỹ thuật mới, thay đổi tư duy cũ, và đặc biệt là phải chủ động kiểm soát chặt chẽ từng khâu trong quá trình nuôi.”
Anh cho biết, khâu chuẩn bị ao – đặc biệt là ao ương và ao nuôi – luôn được anh chú trọng và đầu tư kỹ lưỡng. Với anh, việc ương giống đã trở thành quy trình bắt buộc. Thời gian ương kéo dài khoảng 20 ngày, để đảm bảo tôm cứng cáp, giảm tỉ lệ hao hụt khi chuyển sang ao nuôi chính. Anh giải thích thêm: “Tôm ương đủ ngày sẽ không bị sốc khi san chuyển, tỷ lệ sống cao hơn rõ rệt.”
Về nguồn thức ăn, anh Trung chia sẻ kinh nghiệm riêng: trong giai đoạn ương, anh sử dụng thức ăn 5G 45 đạm của Công ty ANT. Theo anh, loại thức ăn này giúp gan và ruột tôm phát triển tốt, tôm khỏe mạnh, đồng đều kích cỡ. Khi chuyển sang ao nuôi, anh dùng thức ăn Saving 40 đạm, cũng của ANT. Lý do anh lựa chọn, như anh chia sẻ mộc mạc nhưng chắc chắn: “Tôi đã dùng nhiều vụ, thấy hiệu quả cao, chi phí hợp lý, FCR chấp nhận được. Trên thị trường cũng có nhiều công ty thức ăn chất lượng, nhưng tôi ưu tiên chọn loại nào ổn định, giúp tiết kiệm chi phí và đem lại lợi nhuận cao.”
Kinh nghiệm, sự quyết đoán và tinh thần học hỏi không ngừng chính là những yếu tố giúp anh Trung vượt qua những giai đoạn khó khăn, khẳng định vị thế của mình trong nghề nuôi tôm. Câu chuyện của anh không chỉ là niềm cảm hứng cho những người cùng nghề mà còn là minh chứng sống động cho tinh thần bền bỉ của người dân Cà Mau trước thách thức.
Trong vụ nuôi vừa qua, anh Quỳnh Quốc Trung (thị trấn Rạch Gốc, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) đã thả 400.000 postlarvae trên diện tích ao ương và ao nuôi tổng cộng 1.200 m². Sau 20 ngày ương kỹ lưỡng, tôm được san, chuyển sang ao nuôi chính. Trải qua 91 ngày chăm sóc cẩn thận, anh thu hoạch được tổng sản lượng lên tới 6,3 tấn tôm – một kết quả rất ấn tượng trong bối cảnh nhiều ao nuôi xung quanh thất bại do dịch bệnh.
Chi tiết từng đợt thu hoạch như sau:
- Lần thứ nhất (ngày 56): thu 1,3 tấn (size 120 con/kg).
- Lần thứ hai (ngày 86): thu 1,5 tấn (size 40 con/kg).
- Thu hoạch cuối (ngày 91): thu 3,6 tấn (size 37 con/kg).
Tổng lượng thức ăn sử dụng trong vụ là 8,4 tấn, với hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR) đạt 1.3 – rất hiệu quả. Tăng trưởng trung bình mỗi ngày (ADG) đạt từ 30g trở lên, cho thấy sức tăng trưởng tốt và đồng đều.
Tại thời điểm thu hoạch, giá tôm tại thị trường Rạch Gốc như sau:
- Size 120 con/kg: 82.000 đồng/kg
- Size 40 con/kg: 137.000 đồng/kg
- Size 37 con/kg: 151.000 đồng/kg
Sau khi trừ chi phí, anh Trung lãi hơn 415 triệu đồng – một con số không hề nhỏ, nhất là trong vụ nghịch đầy rủi ro.
Bí quyết để thành công giữa mùa dịch bệnh
Không phải ngẫu nhiên mà anh Trung đạt được kết quả ấn tượng này. Theo anh, thành công bắt đầu từ khâu chuẩn bị kỹ lưỡng trước vụ nuôi:
- Xử lý ao hồ nghiêm ngặt: diệt khuẩn, sát trùng nước kỹ lưỡng, nuôi nước trước khi nuôi tôm để đảm bảo môi trường ao luôn ổn định.
- Chọn giống uy tín: ưu tiên chọn tôm postlarvae 8–10 ngày tuổi từ cơ sở giống chất lượng, và luôn ương trước khi thả ra ao nuôi chính để tăng tỷ lệ sống.
- Kiểm soát thức ăn thông minh: chọn thức ăn ổn định chất lượng, cho ăn theo nhu cầu, điều chỉnh linh hoạt theo sức khỏe tôm. Chỉ nên cho ăn 80% nhu cầu để tránh dư thừa, gây ô nhiễm nước.
Bên cạnh đó, sử dụng vi sinh đúng cách, duy trì ổn định tảo khuê trong suốt vụ nuôi giúp giữ chất lượng nước ổn định. Anh hạn chế tối đa việc dùng kháng sinh hay hóa chất, thay vào đó ưu tiên bổ sung men tiêu hóa, chất hỗ trợ gan và đường ruột qua thức ăn – vừa bảo vệ sức khỏe tôm, vừa đảm bảo an toàn sinh học.
“Bệnh tôm giờ đã kháng nhiều loại thuốc, thêm vào đó là khí hậu thay đổi thất thường. Người nuôi không thể trông chờ vào may mắn mà phải chủ động kiểm soát dịch bệnh từ đầu. Đây là điều kiện tiên quyết để có được một vụ nuôi thành công, lợi nhuận cao”, anh Trung chia sẻ.
