Bệnh Viêm Ruột Trên Cá Rô Phi: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Phòng Trị Hiệu Quả

Bệnh viêm ruột trên cá rô phi là một trong những vấn đề thường gặp, đặc biệt khi nuôi mật độ cao hoặc trong điều kiện môi trường ao nuôi kém. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể làm cá chết rải rác, giảm tốc độ tăng trưởng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả kinh tế.

Nguyên nhân gây bệnh viêm ruột trên cá rô phi

Bệnh viêm ruột trên cá rô phi có thể do nhiều yếu tố tác động:

• Thức ăn không đảm bảo chất lượng: Thức ăn ôi thiu, nấm mốc, chứa nhiều đạm khó tiêu.
• Cho ăn dư thừa, thức ăn không được cá tiêu hóa hết → phân hủy gây ô nhiễm nước.

Vi khuẩn gây bệnh:

• Chủ yếu là Aeromonas hydrophila, Edwardsiella spp. xâm nhập qua đường tiêu hóa.
• Thay đổi môi trường đột ngột: pH, nhiệt độ, oxy không ổn định → cá bị stress, suy giảm miễn dịch.
• Mật độ nuôi quá dày, cạnh tranh thức ăn, thiếu oxy, đáy ao dơ bẩn.

Xem thêm: Bệnh xuất huyết trên cá rô phi

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm ruột trên cá rô phi

Cá rô phi bị viêm ruột thường có các biểu hiện như:

• Cá bỏ ăn, bơi chậm, nổi đầu, phản ứng yếu khi cho ăn.
• Phân trắng, nhớt hoặc đứt đoạn, có thể kéo dài theo hậu môn.
• Hậu môn cá đỏ, sưng nhẹ, có thể rỉ dịch.

Mổ cá thấy:

• Ruột sưng to, ruột có dịch nhầy màu trắng hoặc vàng.
• Thành ruột viêm đỏ, có mùi hôi tanh bất thường.
• Nếu không điều trị kịp: cá chết rải rác, tăng dần về số lượng.

Phòng bệnh viêm ruột ở cá rô phi

Để phòng bệnh các nước ngọt hiệu quả, người nuôi cần:

1. Chăm sóc và cho ăn hợp lý

• Dùng thức ăn công nghiệp đảm bảo chất lượng, bảo quản nơi khô ráo, tránh ẩm mốc.
• Không cho ăn quá dư thừa, điều chỉnh khẩu phần theo thời tiết và trọng lượng cá.
• Định kỳ bổ sung men tiêu hóa, vitamin C, khoáng chất để tăng sức đề kháng.

2. Quản lý môi trường nước

Duy trì các thông số ổn định:

• pH: 6.5 – 8.5
• Oxy hòa tan: ≥ 3 mg/l
• Nhiệt độ: 26 – 30°C
• Thay nước định kỳ, hút bùn đáy, sử dụng men vi sinh để xử lý chất thải và khí độc.

3. Chọn giống cá khỏe mạnh

• Cá giống không dị hình, bơi nhanh, không trầy xước.
• Hạn chế thả cá lúc giao mùa, khi nhiệt độ biến động mạnh.

Cách điều trị bệnh viêm ruột trên cá rô phi

Khi phát hiện bệnh viêm ruột trên cá rô phi, cần:

1. Ngưng cho ăn 1–2 ngày đầu

→ Giúp cá giảm áp lực tiêu hóa, ổn định ruột.

2. Sử dụng chế phẩm sinh học

3. Kết hợp men tiêu hóa và vitamin

Bổ sung men tiêu hóa (1–2 g/kg thức ăn) và vitamin C (1–2 g/kg thức ăn) để tăng cường hệ tiêu hóa và phục hồi sức đề kháng.

4. Cải thiện môi trường

• Thay 10–20% nước ao nếu điều kiện cho phép.
• Rải zeolite, vôi dolomite và sử dụng chế phẩm sinh học để ổn định chất lượng nước, giảm khí độc.

Bệnh viêm ruột trên cá rô phi tuy không quá nguy hiểm nếu được xử lý kịp thời, nhưng có thể gây giảm tăng trưởng, hao hụt cá, tăng chi phí nếu để kéo dài. Người nuôi cần chủ động phòng bệnh bằng cách quản lý tốt thức ăn và môi trường ao, đồng thời theo dõi kỹ sức khỏe cá mỗi ngày để phát hiện sớm và xử lý kịp thời.