Cá trắm cỏ là loài cá ăn thực vật phổ biến, được nuôi rộng rãi tại nhiều địa phương ở Việt Nam nhờ tốc độ sinh trưởng nhanh và nhu cầu thị trường lớn. Tuy nhiên, cá trắm cỏ cũng dễ mắc một số bệnh đường ruột, đặc biệt là bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ, nếu người nuôi không chú ý đến chất lượng thức ăn và môi trường ao nuôi. Bài viết sau, Tân Huy Hoàng Group sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng trị hiệu quả bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ.
Mục Lục
Nguyên nhân gây bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ
Bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ thường xuất phát từ một hoặc kết hợp nhiều yếu tố sau:
Thức ăn không đảm bảo:
- Cho cá ăn rau tươi sống chưa rửa sạch hoặc rau có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
- Thức ăn ôi thiu, nhiễm nấm mốc hoặc có vi khuẩn gây hại.
Vi khuẩn gây bệnh:
Chủ yếu là Aeromonas hydrophila, Edwardsiella tarda… tấn công khi cá suy giảm sức đề kháng.
Môi trường ao ô nhiễm:
- Chất thải hữu cơ tích tụ, khí độc (NH₃, H₂S) vượt ngưỡng, pH dao động.
- Mật độ nuôi dày, thiếu oxy, cá bị stress kéo dài.
- Thay đổi thời tiết đột ngột, khiến cá dễ mắc bệnh.
Xem thêm: Bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ
Dấu hiệu nhận biết cá trắm cỏ bị viêm ruột
Người nuôi có thể nhận diện bệnh qua các biểu hiện sau:
- Cá bơi chậm, ăn yếu hoặc bỏ ăn, tụ đàn gần bờ hoặc lờ đờ nổi đầu.
- Phân cá trắng, nhớt, kéo dài – dấu hiệu điển hình.
- Hậu môn đỏ, sưng nhẹ, có thể rỉ dịch.
Mổ cá thấy:
- Ruột sưng, xuất huyết, có dịch nhầy màu vàng nhạt hoặc trắng đục.
- Gan nhợt màu, đôi khi có mùi hôi bất thường.
- Nếu không điều trị sớm, cá có thể chết rải rác, gây thiệt hại kinh tế lớn.
Cách phòng bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ
Phòng bệnh cá nước ngọt luôn là phương pháp hiệu quả và tiết kiệm nhất:
1. Xử lý kỹ nguồn thức ăn thực vật
- Rửa sạch rau, loại bỏ phần thối, tránh cho ăn rau còn dư thuốc trừ sâu.
- Có thể luộc sơ rau để làm mềm và giảm vi sinh gây hại.
2. Quản lý môi trường ao nuôi
Duy trì:
- pH: 6.5 – 8.0
- Oxy hòa tan: ≥ 3 mg/l
- Nhiệt độ: 25 – 30°C
- Thay nước định kỳ 10–20% mỗi tuần, hạn chế khí độc tích tụ.
3. Sử dụng men vi sinh và bổ sung vitamin
- Dùng men vi sinh định kỳ để ổn định đường ruột cá.
- Bổ sung vitamin C, khoáng chất qua thức ăn giúp tăng cường miễn dịch.
4. Chọn giống cá khỏe mạnh
- Không nên thả cá trầy xước, dị hình.
- Tránh thả cá vào những thời điểm thời tiết thay đổi đột ngột.
Cách điều trị bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ
Khi phát hiện cá có dấu hiệu bệnh, xử lý theo các bước sau:
1. Ngưng cho ăn trong 1–2 ngày đầu
Giúp cá giảm áp lực tiêu hóa, ổn định lại đường ruột.
2. Trộn chế phẩm sinh học vào thức ăn (có hướng dẫn thú y)
→ Trộn đều trong thức ăn, cho ăn liên tục 5–7 ngày.
3. Kết hợp men tiêu hóa + vitamin
- Men tiêu hóa: 1–2 g/kg thức ăn
- Vitamin C: 1–2 g/kg thức ăn
→ Giúp phục hồi hệ vi sinh đường ruột và tăng sức đề kháng.
4. Cải thiện môi trường
Thay nước từng phần, sử dụng zeolite hoặc chế phẩm sinh học xử lý đáy ao.
Bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ là bệnh phổ biến nhưng có thể phòng và điều trị hiệu quả nếu người nuôi chú ý đến thức ăn, chất lượng nước và sức khỏe cá. Việc phát hiện sớm, xử lý đúng cách sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo năng suất cao trong suốt vụ nuôi.
