Bệnh Ký Sinh Trùng Trên Ếch: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phòng Trị Hiệu Quả

Bệnh ký sinh trùng trên ếch là một trong những bệnh phổ biến trên ếch nuôi, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tốc độ tăng trưởng của đàn. Ký sinh trùng thường tồn tại trong môi trường nước hoặc ký sinh trực tiếp trên cơ thể ếch, gây tổn thương ngoài da và đường tiêu hóa. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể lây lan nhanh và gây chết hàng loạt.

Nguyên nhân gây bệnh ký sinh trùng trên ếch

Bệnh ký sinh trùng trên ếch thường xuất phát từ các nguyên nhân sau:

• Môi trường nước ô nhiễm: Nước chứa nhiều chất hữu cơ, bùn đáy, tảo và vi sinh vật gây hại.
• Mật độ nuôi cao: Tạo điều kiện cho ký sinh trùng lây lan nhanh chóng.
• Nguồn giống mang mầm bệnh: Ếch giống không được kiểm dịch hoặc mang ký sinh trùng từ trước.
• Thức ăn không đảm bảo: Thức ăn sống như cá, tép hoặc giun có thể chứa mầm ký sinh trùng.
• Chưa vệ sinh bể nuôi định kỳ: Bùn, rác thải tích tụ tạo môi trường thuận lợi cho ký sinh trùng phát triển.

Các loại ký sinh trùng thường gặp:

• Trùng mỏ neo (Lernaea): Bám vào da, gây viêm và tổn thương.
• Trùng bánh xe (Trichodina): Ký sinh ngoài da và mang.
• Giun sán (Trematoda, Cestoda): Ký sinh trong ruột.
• Trùng quả dưa (Ichthyophthirius): Gây đốm trắng trên da.

Triệu chứng nhận biết

Người nuôi có thể phát hiện bệnh ký sinh trùng trên ếch thông qua các dấu hiệu:

• Ngoài da: Xuất hiện đốm trắng, mảng nhầy, da sần sùi, xung quanh chỗ ký sinh có vết đỏ.
• Hành vi bất thường: Ếch ngứa ngáy, thường cọ mình vào thành bể hoặc vật thể trong ao.
• Ăn uống kém: Bỏ ăn hoặc ăn rất ít.
• Suy nhược: Ếch chậm lớn, gầy yếu, dễ nổi lên mặt nước.
• Trường hợp nặng: Có thể chết hàng loạt do mất sức và nhiễm trùng thứ cấp.

Xem thêm: Bệnh lở loét trên ếch

Tác hại của bệnh ký sinh trùng trên ếch

• Gây tổn thương da và tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm xâm nhập.
• Giảm sức đề kháng, khiến ếch dễ mắc các bệnh khác.
• Làm giảm năng suất và chất lượng ếch thương phẩm.
• Tăng chi phí điều trị và tỷ lệ hao hụt cao nếu không xử lý sớm.

Cách phòng bệnh ký sinh trùng

• Quản lý môi trường nước: Thay nước thường xuyên, lọc sạch và duy trì pH từ 6,5 – 7,5.
• Khử trùng nguồn giống: Tắm ếch giống bằng dung dịch muối 2–3% trong 5–10 phút trước khi thả nuôi.
• Hạn chế thức ăn sống: Nếu sử dụng, cần xử lý sạch trước khi cho ăn.
• Giảm mật độ nuôi: Tránh nuôi quá dày, mật độ khuyến nghị 40–50 con/m² tùy giai đoạn.
• Vệ sinh bể nuôi định kỳ: Loại bỏ bùn đáy và chất thải.

Cách trị bệnh ký sinh trùng trên ếch

Khi phát hiện bệnh:

• Cách ly ếch bệnh để tránh lây lan.
• Tắm thuốc diệt ký sinh trùng:
• Muối ăn (NaCl) 2–3% tắm 10–15 phút/ngày.
• Formalin 15–20 ppm tắm 30–60 phút, lặp lại 2–3 lần cách nhau 2 ngày.
• KMnO₄ (thuốc tím) 2–3 g/m³ nước để diệt ký sinh trùng ngoài da.

Trộn thuốc tẩy giun vào thức ăn đối với ký sinh trùng đường ruột:

• Albendazole: 7,5–10 mg/kg trọng lượng ếch, dùng 2–3 ngày.
• Cải thiện môi trường nuôi: Thay nước sạch, giảm mật độ, bổ sung vitamin C và khoáng chất để tăng sức đề kháng.

Theo dõi sát: Quan sát liên tục 3–5 ngày, nếu bệnh không thuyên giảm cần nhờ cán bộ thú y kiểm tra.

Bệnh ký sinh trùng trên ếch tuy khó phát hiện ở giai đoạn đầu nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu người nuôi chủ động kiểm soát môi trường, nguồn giống và thức ăn. Phòng bệnh luôn là giải pháp kinh tế và bền vững hơn so với chữa bệnh, giúp đảm bảo hiệu quả trong chăn nuôi ếch thương phẩm.