Cá trắm cỏ là một trong những loài cá nước ngọt được nuôi phổ biến tại Việt Nam nhờ khả năng tận dụng thức ăn tự nhiên, lớn nhanh và dễ nuôi. Tuy nhiên, bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ là một trong những bệnh lý nguy hiểm, có thể khiến cá chết hàng loạt nếu không phát hiện và xử lý kịp thời. Bài viết sau, Tân Huy Hoàng Group sẽ giúp bạn nhận diện chính xác bệnh, hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng trị hiệu quả để bảo vệ đàn cá, giảm thiểu rủi ro kinh tế.
Mục Lục
Nguyên nhân gây bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ
Bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ thường bắt nguồn từ các yếu tố sau:
- Vi khuẩn gây bệnh: Chủ yếu là Aeromonas hydrophila, Pseudomonas spp. – chúng xâm nhập khi sức đề kháng cá giảm.
- Môi trường ao nuôi bị ô nhiễm: Chất hữu cơ tồn đọng, tảo tàn, khí độc (NH₃, H₂S) vượt ngưỡng.
- Thay đổi thời tiết đột ngột: Giao mùa, mưa lớn, nắng nóng kéo dài khiến cá bị stress, dễ nhiễm bệnh.
- Mật độ nuôi quá cao, thiếu oxy hoặc không thay nước thường xuyên.
- Chất lượng thức ăn kém, thiếu dinh dưỡng hoặc cho ăn dư thừa làm ô nhiễm nước.
Dấu hiệu nhận biết cá trắm cỏ bị xuất huyết
Người nuôi có thể quan sát thấy những biểu hiện sau:
- Cá bơi lờ đờ, nổi đầu vào sáng sớm hoặc chiều mát.
- Hậu môn cá đỏ, sưng tấy, một số cá bị lòi hậu môn.
- Xuất huyết ngoài da: Đốm đỏ ở bụng, quanh gốc vây, vảy bong tróc.
- Nội tạng cá hoại tử, gan nhạt màu hoặc nhũn, ruột sưng to.
- Cá bỏ ăn hoặc ăn kém, chết rải rác rồi lan nhanh nếu không can thiệp kịp thời.
Xem thêm: Bệnh viêm ruột ở cá trắm cỏ
Cách phòng bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ
Để hạn chế rủi ro khi bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ bị bùng phát và lan rộng hơn, người nuôi nên thực hiện các biện pháp sau:
Xử lý ao nuôi đúng kỹ thuật
- Trước khi thả cá: Phơi đáy ao 5–7 ngày, bón vôi CaO 10–15 kg/100 m², cấp nước sạch.
- Duy trì môi trường ổn định:
- pH: 6.5 – 8.5
- Nhiệt độ: 25–30°C
- Oxy hòa tan: ≥ 3 mg/l
- NH₃ và H₂S: Gần bằng 0
Chọn giống khỏe mạnh
- Cá giống đồng đều, không trầy xước, không dị tật.
- Nên mua từ trại uy tín, có kiểm dịch.
Chăm sóc và quản lý tốt
- Thức ăn đảm bảo chất lượng, bổ sung vitamin C, men tiêu hóa, khoáng vi lượng.
- Cho ăn đúng lượng, hạn chế dư thừa gây ô nhiễm.
- Thay nước định kỳ 10–20% mỗi tuần, hút bùn đáy nếu cần.
Sử dụng chế phẩm sinh học
Dùng men vi sinh để xử lý đáy ao, giảm khí độc và tăng cường hệ vi sinh có lợi.
Cách điều trị bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ
Khi phát hiện cá trắm cỏ bị bệnh xuất huyết, cần xử lý nhanh và đồng bộ:
Điều trị bằng chế phẩm sinh học (qua thức ăn)
- Trộn với thức ăn trong 5–7 ngày liên tục.
- Lưu ý: Ngưng thuốc ít nhất 14 ngày trước thu hoạch để đảm bảo an toàn.
Tắm sát trùng cá (áp dụng nếu nuôi trong bể lót hoặc ao nhỏ)
- Dùng muối 2–3% tắm cá trong 10–15 phút để sát khuẩn ngoài da.
- Có thể dùng thuốc tím (KMnO₄) nồng độ 2–3 mg/l để xử lý toàn ao (tùy theo thể tích và điều kiện thực tế).
Hỗ trợ tăng cường sức đề kháng
- Bổ sung vitamin C (1–2 g/kg thức ăn), men tiêu hóa, khoáng chất.
- Giảm lượng thức ăn 1–2 ngày đầu khi cá còn yếu.
Bệnh xuất huyết ở cá trắm cỏ là một bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu người nuôi nắm vững kỹ thuật nuôi cá nước ngọt, xử lý môi trường và bổ sung dinh dưỡng hợp lý. Việc phát hiện sớm dấu hiệu bệnh và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo hiệu quả trong vụ nuôi.
