Vì sao tôm lột xác ngày rằm
Trong thực tế nuôi tôm, nhiều hộ nuôi giàu kinh nghiệm thường nhận thấy một hiện tượng khá đặc biệt: tôm lột xác ngày rằm và mùng 1 âm lịch. Đây không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên, mà là kết quả của tác động tổng hợp giữa thủy triều, ánh trăng, nhịp sinh học và biến động môi trường ao nuôi. Hiểu rõ nguyên nhân vì sao tôm lột xác vào ngày rằm sẽ giúp người nuôi chủ động chuẩn bị dinh dưỡng, khoáng chất và môi trường phù hợp để bảo vệ đàn tôm an toàn.
Mục Lục
Vì sao tôm phải lột xác?
Tôm là loài giáp xác, cơ thể được bao bọc bởi lớp vỏ kitin cứng. Khi lớn lên, tôm không thể giãn nở lớp vỏ, buộc phải lột bỏ vỏ cũ để hình thành vỏ mới.
Quá trình lột xác giúp tôm:
- Tăng kích thước và trọng lượng
- Tái tạo mô, cơ, vỏ
- Phát triển sinh trưởng bình thường
Trung bình, tôm lột xác:
- 7–10 ngày/lần ở giai đoạn nhỏ
- 12–20 ngày/lần khi tôm lớn
Có thể bạn quan tâm:
Ảnh hưởng của chu kỳ mặt trăng và thủy triều
Ngày rằm – thủy triều đạt đỉnh
Ngày rằm và mùng 1 âm lịch là thời điểm thủy triều lớn (triều cường) do lực hấp dẫn mạnh nhất từ mặt trăng và mặt trời.
Trong ao nuôi, dù là ao đất hay ao lót bạt, các yếu tố sau đều bị ảnh hưởng:
- Áp suất nước thay đổi
- Dòng chảy trong ao biến động
- Các chỉ tiêu môi trường (pH, kiềm, khoáng) dao động nhẹ
Những biến động này kích thích tôm lột xác ngày rằm và cùng bước vào chu kỳ lột xác đồng loạt.
Ánh trăng tác động đến nhịp sinh học của tôm
Tôm có đồng hồ sinh học tự nhiên rất nhạy cảm với ánh sáng.
Ánh trăng sáng vào ngày rằm ảnh hưởng đến:
- Hoạt động hormone lột xác (ecdysone)
- Chu kỳ ăn – nghỉ của tôm
Nhiều nghiên cứu cho thấy ánh trăng có thể kích hoạt tín hiệu sinh lý giúp tôm chuẩn bị lột xác
Đây là lý do vì sao tôm ngoài tự nhiên cũng thường lột xác mạnh vào các kỳ trăng tròn.
Biến động môi trường ao vào ngày rằm
Vào các ngày rằm, ao nuôi thường có:
- pH tăng nhẹ ban ngày
- Oxy hòa tan dao động mạnh hơn
- Hoạt động của tảo và vi sinh thay đổi
Những yếu tố này tạo “cú hích sinh lý”, thúc đẩy quá trình trao đổi chất, từ đó kích hoạt tôm lột xác ngày rằm.
Tôm lột xác ngày rằm: Lợi ích và rủi ro
Lợi ích khi tôm lột xác ngày rằm
- Tôm lớn nhanh, tăng size đồng loạt
- Dễ quản lý tăng trưởng
- Thuận lợi cho đánh giá sức khỏe đàn tôm
Rủi ro nếu quản lý kém
- Tôm mềm vỏ kéo dài
- Dễ bị vi khuẩn, ký sinh trùng tấn công
- Tôm yếu, chết rải rác sau lột
- Hao hụt tỷ lệ sống
Cách chăm sóc ao nuôi khi tôm lột xác ngày rằm
Bổ sung khoáng trước và sau rằm
- Canxi, Magie, Kali
- Khoáng hòa tan tạt ao
- Trộn khoáng vào thức ăn 3–5 ngày trước rằm
Ổn định môi trường nước
- Hạn chế thay nước lớn
- Duy trì kiềm ổn định (120–160 mg/L)
- Giữ pH dao động trong ngưỡng an toàn
Tăng cường sức đề kháng
- Bổ sung vitamin C, E
- Men tiêu hóa, postbiotic
- Chất hỗ trợ gan tụy
Quản lý cho ăn hợp lý
- Giảm 10–20% lượng thức ăn trong 1–2 ngày lột xác mạnh
- Tránh dư thừa gây ô nhiễm đáy ao
Dấu hiệu nhận biết tôm lột xác khỏe
- Vỏ mới cứng nhanh
- Tôm ăn trở lại sau 6–12 giờ
- Gan tụy rõ, màu sắc tốt
- Không có hiện tượng chết rải rác
Tôm lột xác ngày rằm là hiện tượng sinh học tự nhiên chịu ảnh hưởng của chu kỳ mặt trăng, thủy triều và biến động môi trường. Nếu được chuẩn bị tốt về khoáng, dinh dưỡng và quản lý ao, đây là giai đoạn giúp tôm tăng trưởng vượt trội. Ngược lại, thiếu chuẩn bị sẽ khiến tôm yếu, mềm vỏ và dễ bùng phát bệnh.
