Trong bối cảnh nhu cầu thị trường tăng cao nhưng diện tích nuôi tôm ngày càng hạn chế, mô hình nuôi tôm siêu thâm canh đã và đang trở thành giải pháp mang tính đột phá cho ngành thủy sản Việt Nam. Với mật độ nuôi rất cao, áp dụng đồng bộ các công nghệ xử lý nước, vi sinh và tự động hóa, mô hình này giúp tăng năng suất gấp nhiều lần so với nuôi truyền thống. Vậy nuôi tôm siêu thâm canh là gì, quy trình ra sao và có thực sự hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Mục Lục
Nuôi tôm siêu thâm canh là gì?
Nuôi tôm siêu thâm canh là mô hình nuôi tôm mật độ cực cao (100–300 con/m²), trong ao nổi lót bạt, có hệ thống sục khí mạnh, kiểm soát hoàn toàn chất lượng nước và thường kết hợp với các công nghệ như Biofloc, Semi-RAS hoặc RAS.
Khác với nuôi quảng canh hay thâm canh truyền thống, mô hình này hạn chế tối đa tác động môi trường tự nhiên, nâng cao hiệu quả quản lý và đạt năng suất từ 30–60 tấn/ha/vụ, gấp 5–10 lần nuôi ao đất thông thường.
Xem thêm: Mô hình nuôi tôm hai giai đoạn
Đặc điểm nổi bật của mô hình
- Ao nhỏ, lót bạt HDPE toàn bộ, dễ vệ sinh, không thẩm thấu nước.
- Sục khí đáy bằng dàn quạt và hệ thống venturi hoặc nano-bubble.
- Sử dụng nước xử lý, tuần hoàn khép kín hoặc bán khép kín.
- Cho ăn tự động, kiểm soát định lượng, kết hợp cảm biến và camera giám sát.
- Bổ sung vi sinh, enzyme, khoáng chất và các chế phẩm sinh học định kỳ.
Quy trình kỹ thuật nuôi tôm siêu thâm canh
Chuẩn bị ao nuôi
- Xây ao nổi kích thước từ 500–1.000 m², đáy nghiêng về hố thu chất thải.
- Lót bạt HDPE, lắp dàn quạt nước quanh ao và sục khí đáy trung tâm.
- Hệ thống cấp và thoát nước riêng biệt, dễ vận hành.
Xử lý nước
- Sử dụng nước ngọt pha muối hoặc nước mặn đã lọc.
- Khử trùng bằng chlorine, ozone, sau đó cấy vi sinh xử lý nền đáy.
- Duy trì các chỉ tiêu lý tưởng: pH 7.8–8.2, DO > 5 mg/L, độ kiềm 120–150 mg/L.
Thả giống
- Chọn tôm giống sạch bệnh (SPF), PL10–12.
- Mật độ thả: 150–300 con/m².
- Ương tại chỗ 10–15 ngày hoặc sử dụng mô hình 2 giai đoạn trước khi thả.
Chăm sóc và quản lý
- Cho ăn bằng máy tự động, kết hợp quan sát bằng camera.
- Kiểm tra chất lượng nước và sức khỏe tôm mỗi ngày.
- Bổ sung vi sinh, khoáng, men tiêu hóa 2–3 lần/tuần.
- Hút chất thải định kỳ qua hố gom để giữ đáy ao sạch.
Thu hoạch
- Sau 70–90 ngày nuôi, tôm đạt size 25–30 con/kg.
- Năng suất có thể đạt 30–60 tấn/ha/vụ.
Ưu điểm của nuôi tôm siêu thâm canh
- Năng suất cao, lợi nhuận gấp nhiều lần nuôi truyền thống.
- Kiểm soát tốt dịch bệnh, môi trường nuôi ổn định.
- Tiết kiệm diện tích, phù hợp vùng đất xấu, không canh tác nông nghiệp.
- Giảm sử dụng nước, hạn chế ô nhiễm nhờ xử lý tuần hoàn.
- Dễ thu hoạch, dễ quản lý, áp dụng công nghệ 4.0 hỗ trợ.
Nhược điểm và thách thức
- Nuôi tôm siêu thâm canh cần chi phí đầu tư ban đầu lớn: từ vài trăm triệu đến vài tỷ đồng/ha.
- Đòi hỏi kỹ thuật cao, cần kiến thức chuyên môn về vi sinh, xử lý nước.
- Nếu quản lý không tốt, rủi ro dịch bệnh bùng phát sẽ gây thiệt hại lớn.
- Phụ thuộc vào điện năng và thiết bị kỹ thuật.
Đối tượng và địa phương phù hợp
- Các doanh nghiệp lớn, hộ nuôi có vốn đầu tư tốt, muốn mở rộng quy mô.
- Vùng ven biển có điện ổn định, đất mặn hoặc phèn không trồng trọt được.
- Tỉnh, thành như Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau, Ninh Thuận, Quảng Trị, Phú Yên… đang đẩy mạnh nuôi siêu thâm canh theo hướng công nghệ cao.
Nuôi tôm siêu thâm canh là hướng đi tất yếu trong ngành thủy sản hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh diện tích nuôi hạn chế, nhu cầu xuất khẩu tôm sạch ngày càng tăng và rủi ro môi trường lớn. Tuy yêu cầu vốn và kỹ thuật cao, nhưng nếu triển khai đúng quy trình, đây là mô hình mang lại lợi nhuận cao, năng suất vượt trội và phát triển bền vững lâu dài.