Tôm giống ăn yếu chậm lớn: Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Trong nuôi tôm, giai đoạn giống là tiền đề quan trọng quyết định năng suất. Tuy nhiên, nhiều hộ nuôi hiện nay gặp tình trạng tôm giống ăn yếu chậm lớn, phát triển không đồng đều. Nếu không xử lý kịp thời, tôm dễ mắc bệnh, chậm lột xác hoặc hao hụt nghiêm trọng.

Nguyên nhân khiến tôm giống ăn yếu chậm lớn

Chất lượng tôm giống kém

• Tôm giống yếu, mang mầm bệnh ẩn (WSSV, AHPND, EHP…).
• Tôm không đồng đều kích cỡ, có dấu hiệu dị tật, phản xạ kém.
• Mua giống không rõ nguồn gốc, không qua kiểm dịch PCR.

Môi trường nước không ổn định

• Biến động pH, nhiệt độ, oxy thấp, nhiều khí độc (NH₃, H₂S).
• Tảo phát triển quá mức hoặc xuất hiện tảo độc.
• Hệ vi sinh chưa được ổn định (thiếu cấy vi sinh gốc).

Chế độ cho ăn chưa phù hợp

• Cho ăn quá ít, không đúng cỡ thức ăn so với miệng tôm.
• Không bổ sung các dưỡng chất cần thiết (vitamin, khoáng, men tiêu hóa).
• Không theo dõi thức ăn dư hoặc khẩu phần thay đổi đột ngột.

Hệ tiêu hóa và gan tụy yếu

• Vi khuẩn Vibrio, vi bào tử trùng (EHP), hoặc ký sinh trùng gây rối loạn tiêu hóa.
• Bệnh phân trắng, trống đường ruột, gan tụy nhạt màu hoặc sưng.

Mật độ nuôi quá dày

• Tôm bị stress, cạnh tranh thức ăn gay gắt.
• Nước nhanh dơ, khó quản lý chất lượng ổn định.

Cách khắc phục tôm giống ăn yếu chậm lớn

Kiểm tra chất lượng tôm giống đầu vào

• Chỉ mua tôm giống có giấy chứng nhận sạch bệnh, test PCR âm tính.
• Kiểm tra kích cỡ, phản xạ bơi và tỷ lệ dị hình trước khi thả.

Quản lý môi trường ao nuôi

• Duy trì pH ổn định 7.8 – 8.3, oxy > 4 mg/L, nhiệt độ 28–30°C.
• Cấy vi sinh định kỳ để thiết lập hệ vi khuẩn có lợi.
• Kiểm tra và loại bỏ khí độc bằng Yucca, Zeolite.

Xem thêm: Nuôi Tôm Tuần Hoàn RAS

Cải thiện chế độ dinh dưỡng

• Cho ăn đúng cỡ thức ăn, chia nhỏ khẩu phần.
• Bổ sung vitamin C, E, men tiêu hóa, enzyme tiêu hóa định kỳ.
• Trộn tỏi, tinh dầu oregano, hoặc thảo dược giúp kích thích tiêu hóa.

Hỗ trợ phục hồi gan tụy

• Dùng sản phẩm hỗ trợ gan tụy có chứa acid amin, betaine, methionine.
• Cấp khoáng chất thường xuyên giúp tôm lột xác đều, phát triển ổn định.

Giảm mật độ nếu cần thiết

Giãn thưa hoặc san tôm ra các ao nhỏ nếu thấy tôm chen lấn, không ăn.

Gợi ý lịch trình theo dõi và can thiệp khi tôm giống ăn yếu chậm lớn

Ngày	Việc cần làm
Ngày 1	Kiểm tra phản xạ bơi, kiểm tra PCR đầu vào
Ngày 3	Cấy vi sinh, theo dõi phân và thức ăn thừa
Ngày 5	Bổ sung men tiêu hóa, kiểm tra oxy buổi chiều
Ngày 7	Trộn vitamin tổng hợp + khoáng vào thức ăn
Ngày 10	So sánh trọng lượng tăng trưởng, loại bỏ cá thể yếu

Tôm giống ăn yếu chậm lớn không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn làm tăng rủi ro bệnh tật trong cả vụ nuôi. Người nuôi cần chủ động kiểm soát chất lượng đầu vào, quản lý môi trường và bổ sung dinh dưỡng hợp lý để tôm phát triển nhanh, đồng đều. Việc theo dõi sát sao và xử lý kịp thời sẽ giúp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả kinh tế.